برآورد تبخیر- تعرق مرجع تحت شرایط داده‌های محدود و کامل (مطالعه موردی: ایستگاه‌های سینوپتیک تبریز و ارومیه)

یکی از پیش­نیازهای اساسی بهبود مدیریت مصرف آب در مزرعه، تخمین دقیق میزان آب مصرفی گیاه است. برآورد دقیق مقدار آبی که صرف تبخیر- تعرق گیاهی می­شود، یکی از عوامل مهم برنامه­ریزی جهت توسعه کشاورزی و افزایش محصول است. روش پنمن- مانتیث فائو (FPM) به‌عنوان استاندارد جهانی به‌منظور برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع (ETo) و نیز برای ارزیابی دیگر روش­های تخمین ETo  پیشنهاد گردیده که نیازمند داده­های تابش خورشیدی، سرعت باد، دما و رطوبت هوا است. متأسفانه امکانات اندازه­گیری برخی از پارامترهای آب­ و ­هوایی در بعضی از ایستگاه­های هواشناسی وجود ندارد. بنابراین، تشخیص درستی روش­های تخمین ETo با استفاده از داده­های آب و هوایی برآورد­ شده بسیار مهم است. بر این اساس، هدف از این مطالعه، ارزیابی عملکرد روش FPM در برآورد ETo زمانی که داده­های تابش خورشیدی (Rs)، فشار بخار (ed) و رطوبت نسبی (RH) موجود نباشند، تحت شرایط اقلیمی شمال غرب ایران هست. داده­های ایستگاه­های سینوپتیک ارومیه و تبریز، به‌منظور مقایسه با ETo برآورد شده توسط روش FPM  با مجموعه داده‌های کامل و با داده‌های محدود، مورداستفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد هنگامی‌که داده­های RH و ed موجود نباشند، برآورد آن‌ها با استفاده از روش FPM گزینه بسیار خوبی برای به‌دست آوردن ETo  در ارومیه و تبریز، با RMSE کوچک‌تر از 4/0 میلی‌متر در روز است. وقتی‌که داده­های Rs موجود نباشد، برآورد آن با استفاده از روش FPM برای به‌دست آوردن ETo، با RMSE بیش از 7/0 میلی‌متر در روز، به‌اندازه کافی نتایج خوبی را ارائه نمی­دهد. همچنین نتایج نشان داد مؤثرترین پارامتر برای برآورد تبخیر- تعرق تابش خورشیدی بوده و تأثیر داده­های فشار بخار و رطوبت نسبی، بر دقت برآورد ETo، تقریباً به یک میزان است.